Anadan olduğu yer

Azərbaycan Respublikası, Dəvəçi rayonu

Təvəllüdü

02.05.1958

Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi

Azərbaycan Dövlət Universiteti

Elmi dərəcəsi

Biologiya elmləri doktoru 

Elmi rütbəsi

Professor 

Namizədlik dissertasiyasının ixtisas şifri, ixtisasın adı və mövzusu

03.00.04

Biokimya

“Nut yarpaqlarından karboanhidrazanın təmizlənməsi va fiziki-kimyəvi xassələri”

Doktorluq dissertasiyasının ixtisas şifri, ixtisasın adı və mövzusu

03.00.03

Molekulyar biologiya

“Chlamydomonas reinhardtii yaşıl yosunda fosfoqlikolatfosfataza va fosfoenolpyruvate karboksilaza genlərinin identifikasiyası, ekspresiyası va onların katalitik subvahidlərinin xarakteristkası” 

Müxbir üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı

30.06.2014

Molekulyar biologiya 

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

220

Xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

186

Beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

64

Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı

24

Kadr hazırlığı:

-          fəlsəfə doktorlarının sayı

-          elmlər doktorlarının sayı

18

Əsas elmi nailiyyətləri

COVID-19 koronavirüsünə qarşı bir neçə terapevtik hədəf, peyvəndlər, terapevtik protein, və inhibitorlarbitkilerde  ugurla sintez edilmiş və hazırlanmışdır.

Ilk dəfə olaraq Endo H enzimatik texnologiyasından istifadə edərək  malyariyaya qarşı ən aparıcı peyvənd namizədlərdən biri olan Plasmodium Falciparumun  tam uzunluglu Pfs48/45 proteinini funksional aktiv halda bitkilerde ugurla sintez edilmiştir.

İlk dəfə olaraq, Endo H enzimatik texnologiyasından istifadə edərək bitkilərdə  aşagi maliyetli və ən yüksək dərəcədə immunogen, stabil və təhlükəsiz bir qarayara peyvəndi ugurla sintez edilmişdir.

İlk dəfə hədəf zülalların bakterial Endo H fermenti ilə birlikdə ko-ekpresiya edilməsi ilə güclü bir texnologiya

işlənib hazirlandi ki bu da  bitkilərin yarpaqlarında bir sıra qiymətli rekombinant zülalların (peyvəndlər, terapevtik zülallar, insan ve sanaye fermentlər, toksinler vəsairə) deqlikozillənmiş formada və zülalda amin turşusu dəyişikliyi baş verməden sintezinə imkan verdi. Bu texnologiyadan istifadə edərək qarayara (insan və baytarlıq məqsədi ilə) və malyariya (insan istifadəsi üçün) peyvəndləri yaşıl bitki yarpaqlarında uğurla sintez edilmişdir.

For the first time, a robust technology was developed by co-expression of target proteins of interest with bacterial Endo H enzyme, which enabled production of a number  of valuable recombinant proteins (vaccines, therapeutic proteins, enzymes ets) in plant leaves in non-glycosylated form  without amino acid change in the resulting protein. Using this technology vaccines for anthrax (for human and veterinary use) and malaria (for human use) have been successfully produced in green plant leaves.

İlk dəfə olaraq, bitki sistemi daxil olmaqla eukariotik sistemlərdə qlükansız zülal sintezini təmin edən ekspressiya sistemi texnologiyası işlənilib hazırlanmışdır. Bu texnologiya çox mühüm va çətin expressiya olunan mürəkkəb zülal antigenlərin, vaksinlərin və terapevtik zülalların yüksək aktivliklə sintez edilməsinə imkan yaratmışdır.

İlk dəfə olaraq, karbon qazı fiksasiya edən yaşıl yosun orqanizmlərində 1,4 qalaktoza ilə birləşmiş sialik turşu qalığından ibarət glyko-zülalların mövcudluğu kəşf edilmişdir.

Fototənəffüsün əsas fermenti olan Fosfoqlikolatfosfataza fermenti ilk dəfə olaraq eukariotik orqanizmdən təmiz halda alınmış və bu da fermentin gen quruluşunu ilk dəfə açmağa və başqa orqanizmlərdə o cümlədən insanda müəyyən etməyə imkan vermişdir.

C. reinhardtii yaşıl yosununda C4 fotosintezin açar fermenti olan PEP-karboksilazanın yeni genləri və katalitik subvahidləri aşkar edilmişdir.

Dünyada ən sürətli sintetik gen sintez edən biotexnologiya işlənilib hazirlamışdır.

İlk dəfə olaraq yuksək quanizin/sitozin tərkibli DNT-lərin müvəffəqiyətli amplifikasiyası üçün annealing vaxtın mühümlüyünü müəyyən etmişdir.

İlk dəfə olaraq, karboanhidraza fermenti Cicer arietinum bitkisindən təmizlənərək xarakterizə olunmuş, ilk dəfə olaraq kristal şəkildə alınaraq elektron mikroskop ilə tədqiq edilmiş və fermentin oktamer quruluşa malik olması sübut edilmişdir.

Elmi əsərlərinin adları

1. Tarlan Mamedov, Inanc Soylu, Gunay Mammadova, Gulnara Hasanova. Sequence Analysis and Amino Acid Variations of Structural Proteins Deduced From Novel Coronavirus SARS-CoV-2 Strains, Isolated in Different Countries. Preprint Article Version 1, doi: 10.20944/preprints202005.0026.v1

 2. Tarlan Mamedov, Kader Cicek, Kazutoyo Miura_, Burcu Gulec, Ersin Akinci and Gunay Mammadova, Gulnara Hasanova^. A Plant-Produced in vivo deglycosylated full-length Pfs48/45 as a Transmission-Blocking Vaccine Candidate against malaria. Sci Rep 2019. PMID 31285498

 3. Mamedov T, Musayeva I, Acsora R, Gun N, Gulec B, Mammadova G, Cicek K, Hasanova G.Engineering, and production of functionally active human Furin in N. benthamiana plant: In vivo post-translational processing of target proteins by Furin in plants. PLoS One. 2019 Mar 12;14(3):e0213438.doi:10.1371/journal.pone.0213438. eCollection 2019

4. Mamedov T, Cicek K, Gulec B, Ungor R, Hasanova G. In vivo production of non-glycosylated recombinant proteins in Nicotiana benthamiana plants by co-expression with Endo-β-N-acetylglucosaminidase H (Endo H) of Streptomyces plicatus. PLoS One. 2017 Aug 21;12(8):e0183589. doi: 10.1371/journal.pone.0183589. eCollection 2017.

 5. Production of Functionally Active and Immunogenic Non-Glycosylated Protective Antigen from Bacillus anthracis in Nicotiana benthamiana by Co-Expression with Peptide-N-Glycosidase F (PNGase F) of Flavobacterium meningosepticum. PLoS One. 2016, 11(4).

 6. Development of a Single-Replicon miniBYV Vector for Co-expression of Heterologous Proteins. Mol Biotechnol. 2015, 57(2), 101-10.

 7. In vivo deglycosylation of recombinant proteins in plants by co-expression with bacterial PNGase F. Bioengineered. 2013, 17, 4(5).

 8. Production of non-glycosylated recombinan proteins in Nicotiana benthamiana plants by co-expressing bacterial PNGase F. Plant Biotechnology Journal, 2012, 10(7), 773-82

 9. Co-Expression of Bacterial Enzyme PNGase F In Vivo Allows for Producing Recombinant Proteins of Interest in Plants in a Non-N-Glycosylated Form. ISB News Report, 2013, Jan., 5-8.

 10. Antibodies to plant-produced Plasmodium falciparum sexual stage protein Pfs25 exhibit transmission blocking activity. Human vaccine, 2011, 7, 191–198.

 11. Green algae Chlamydomonas reinhardtii possess endogenous sialylated N-glycans. FEBS Open Bio, 2011, 1, 15-22.

12. The effect of ultrasound stimulation on the gene and protein expression of chondrocytes seeded in chitosan scaffolds. J Tissue Eng Regen Med. 2011, 5(10), 815-822.

 13. Sequential co-immobilization of thrombomodulin and endothelial protein C receptor on polyurethane: activation of protein C.Acta Biomater. 2011 Jun;7(6):2508-17.

 14. Automated two-column purification of Iminobiotin and BrdU labeled PCR products for rapid cloning: application to genes synthesized by Polymerase Chain Assembly. J Chromatogr Sci. 2010, 48(2):120-124

 15. Gene synthesis by integrated polymerase chain assembly and PCR amplification using a high-speed thermocycler. J Microbiol Methods. 2009, 79(3):295-300.

 16. Gene synthesis by integrated polymerase chain assembly and PCR amplification using a high-speed thermocycler. J Microbiol Methods. 2009, 79(3):295-300.

 17. Molecular chaperon activity of tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) Endoplasmic Reticulum-Located Small Heat-Shock Protein. Journal of Plant Research, 2008, 121: 235-243.

 18. A Fundamental Study of the PCR Amplification of GC-Rich DNA Templates. Comput. Biol. Chem., 2008, 32(6): 452-457.

 19.  Rational de novo gene synthesis by rapid polymerase chain assembly (PCA) and expression of endothelial protein-C and thrombin receptor genes. J Biotechnology, 2007, 131(4): 379-387.

 20. The two divergent PEP-carboxylase catalytic subunits in the green microalga Chlamydomonas reinhardtii respond reversibly to inorganic-N supply and co-exist in the high-molecular-mass, hetero-oligomeric Class-2 PEPC complex. FEBS Letters, 581: 4871-4876.

 21. Identification and expression analysis of two inorganic C-and N responsive genes encoding novel and distinct molecular forms of eukaryotic phosphoenolpyruvate carboxylase in the green microalga Chlamydomonas reinhardtii. The Plant Journal, 2005, 42: 832–843.

 22. Phosphoglycolate phosphatase gene and the mutation in phosphoglycolate phosphatase-deficient mutant (pgp1) of Chlamydomonas reinhardtii. Can. J. Botany, 83: 842-849.

 23. Characteristics and Sequence of Phosphoglycolate Phosphatase from an Eukaryotic Green Alga Chlamydomonas reinhardtii. J Biol. Chem., 2001, 276 (49): 45573-45579.

 24. A mutant of Chlamydomonas reinhardtii with Reduced Rate of Photorespiration. Plant Cell Physiol., 40(8): 792-799.

 25. Physicochemical properties and quaternary structure of carbonic anhydrase from Cicer arietinum leaves. Biochemistry, 51: 1785-1794.

 26. Quaternary structure of carbonic anhydrase from leaves of dicotyledonous plant Cicer arietinum. Doklady Academii Nauk, USSR Academy of Sciences 285(6): 1472-1475.

27. Subunit structure of carbonic anhydrase from leaves of chickpea. Doklady Academii Nauk, USSR Academy of Sciences, 280(6): 1466-1468.

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü

Amerika genetika cəmiyyətinin üzvü

Yaponiya bitki fizioloqları cəmiyyətinin üzvü

Amerika bitki bioloqları cəmiyyətinin üzvü

Türkiyə biokimya cəmiyyətinin üzvü

Pedaqoji fəaliyyəti

2002-2009 Nebraska- Lincoln University, ABŞ, Professor

2014- Akdeniz Universiteti, Türkiyə, Professor

Digər fəaliyyəti

Redaksiya heyəti üzvü:

Journal of Plant Studies;

International Journal of Plant Genomics

Təltif və mükafatları

1998: Yaponiya Elm və Texnologiya Agentliyi (STA) mükafatı

- 1999: Yaponiya Elm və Texnologiya Agentliyi (STA) mükafatı

- 2001: Yaponiya Beynəlxalq Kənd Təsərrüfatı Mərkəzi (JIRCAS) mükafatı

İş yeri və ünvanı

Akdeniz Universiteti, Kənd təsərrüfatı, Biotexnologiya şöbəsi, Dumlupınar Boulevard, 07058 Campus; Antalya, Türkiyə 

Vəzifəsi

Professor

Xidməti tel.

(+90 242) 242 25 37

Mobil tel.

99 554 47 49

Ev tel.

(+994 12) 436 90 05

Faks

(+90 242) 227 55 40

Elektron poçtu

tmammedov@gmail.com