Ana səhifəİradə Məmməd qızı Hüseynova sa sa

 

                                            İradə Məmməd qızı Hüseynova                                                 

 

Anadan olduğu yer

Naxçıvan MR,  Ordubad şəhəri 

Təvəllüdü

24 may 1965-ci il

Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi

Azərbaycan (indiki Bakı) Dövlət Universiteti, Kimya fakültəsi

Elmi dərəcəsi

Biologiya elmləri doktoru

Elmi rütbəsi

Professor

Namizədlik dissertasiyasının ixtisas şifri, ixtisasın adı və mövzusu

2415.01  

 

Molekulyar biologiya;

2411.02   

Bitki fiziologiyası

Buğda xloroplastlarının tilakoid membranının pigment-zülal komplekslərinin formalaşmasının genetik tənzimlənməsi

Doktorluq dissertasiyasının ixtisas şifri, ixtisasın adı və mövzusu

2406.02 

Biokimya

Buğdanın fotosintetik membranının piqment-zülal komplekslərinin formalaşması və yığılmasının molekulyar-genetik mexanizmləri

Müxbir üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı

2007

Biokimya, bioinformatika

Həqiqi üzv seçildiyi tarix və ixtisasın adı

2014

Biokimya

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

450

Xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

290

Beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

 

 200

Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı

 

1

Kadr hazırlığı:     

-         fəlsəfə doktorlarının sayı

 

-         elmlər doktorlarının sayı

 

5

2

Əsas elmi nailiyyətləri

Ali bitkilərin fotosintetik membranlarının əsas struktur-funksional komponentləri olan piqment-zülal komplekslərinin sintezi, yığılması və formalaşması proseslərinin molekulyar-genetik mexanizmləri kompleks şəkildə tədqiq olunmuş, bitkilərin ekstremal şəraitə uyğunlaşmasında fotosintetik dəyişikliklərin mümkün rolu müəyyənləşdirilmiş və bitkilərin  abiotik (quraqlıq, şoranlıq, radiasiya) və biotik  (virus, fitoplazma, pas) streslərə qarşı davamlılığının molekulyar-genetik və fizioloji-biokimyəvi əsasları aydınlaşdırılmışdır.

 

Buğda xloroplastlarının piqment-zülal komplekslərinin in vivo formalaşması və fəaliyyəti zamanı nüvə və xloroplastın genetik və zülalsintezedici sistemləri arasında qarşılıqlı əlaqənin olması aşkar olunmuş və müəyyən edilmişdir ki, bu komplekslərin formalaşmasının tənzimlənməsi, əsasən, posttranskripsiya səviyyəsində baş verir;

 

Müxtəlif işıq rejimlərində aparılan təcrübələr zamanı piqment-zülal komplekslərinin yığılma prinsipləri müəyyənləşdirilmiş və bu proseslərdə karotinoidlərin struktur və stabilləşdirici rolu aşkar olunmuşdur. İlk dəfə olaraq buğda bitkisində  işıqla ilkin induksiya olunan ELİP zülalları müşahidə edilmiş  və onların karotinoid  birləşdirən zülallar olması sübut edilmişdir;

 

Tarlada və fitotronda torpaq quraqlığı şəraitində becərilən buğda bitkisində ontogenezin bütün fazalarında sərbəst radikalların yaranma səviyyələri, antioksidant müdafiə sistemləri, fotosintetik membranların struktur-funksional vəziyyəti və molekulyar markerlərlə quraqlığa davamlılıq potensialının qiymətləndirilməsi əsasında buğdanın su qıtlığına adaptasiya mexanizmləri müəyyənləşdirilmişdir; Bərəkətli-95 bərk buğda, Əzəmətli-95 yumşaq buğda sortlarından və mədəni buğdaların yabanı əcdadları hesab olunan A genomunun donoru Triticum urartu, B genomunun donoru Aegilopus speltoides və D genomunun donoru Triticum tauschii diploid buğdalardan DREB transkripsiya faktoru geni ayrılaraq molekulyar xarakterizə edilmışdir. Genin nukleotid ardıcıllığına müvafiq amin turşusu ardıcıllığında EREBP/AP2 DNT ilə birləşmə domeni və NLS (nuclear localization signal) nahiyyəsi aşkar edilmişdir;

 

Azərbaycanın müxtəlif regionlarında buğda bitkisində gövdə pası törədicisinin ras tərkibinin molekulyar xarakte­ristikası aparılmış 17 multilokus ge­no­tip əsasında 54  nümunədə genetik müxtəliflik müşahidə edilmiş, 12 nümunənin TKTTF ras qrupuna, 42 nümunənin hələlik identifikasiya edilməmiş yeni ras qrupuna aid olduğu müəyyənləşdirilmişdir. Buğda genotiplərində qonur, sarı və gövdə pasına effektiv davamlı  genlər aşkar edilmişdir;

 

 

İlk dəfə olaraq Azərbaycanda bitki virusları və fitoplazmalar molekulyar səviyyədə tədqiq edilmiş, patogenez zamanı bitkilərin biokimyəvi, fizioloji və biofiziki xüsusiyyətləri öyrənilmişdir. Üzüm bitkisində ’Candidatus Phytoplasma solani’ fitoplazma növünün təhlükəli ‘Bois noir’ xəstəliyi törətməsi müəyyən edilmiş, onun izolyatlarının  genetik müxtəlifliyinin multilokus sekvens analizi nəticəsində stamp  geninə əsasən 4, secY geninə  əsasən 2 və  mleP1 geninə əsasən 1 elm üçün  yeni genotip aşkar edilmişdir. “Candidatus Phytoplazma solani” fitopatogeninin həşərat vektorları mtCOI mitoxondri markeri vasitəsilə barkodlaşdırılma əsasında identifikasiya edilmişdir. Müəyyən olunmuşdur ki, bu fitoplazma növü Hyalestes obsoletusReptalus noahi həşəratları ilə yayilir. Dünyada ilk dəfə Reptalus noahi həşərat növünün “Candidatus Phytoplazma solani” fitoplazmasını yayması haqqında məlumat əldə edilmişdir;

 

Yabanı və mədəni paxlalı bitkilərdə nanovirus xəstəliklərinin bir neçə Avropa ölkəsində birgə tədqiqi zamanı Gəncədən toplanmış noxud bitkisində  elm üçün  yeni nanovirus - Black medic leaf roll virus (BMLRV) identifikasiya edilmiş və onun tam genomu sekvens olunmuşdur. Azərbaycan və İspaniyadan götürülmüş lobya nümunələrində Faba bean necrotic yellow virusun (FBNYV) beş izolyatı və Azərbaycandan olan noxud, yaşıl noxud, mərcimək və lobya nümunələrində faba bean necrotic stunt virusun (FBNSV) dörd izolyatının tam sekvens olunması nəticəsində FBNSV nanovirusu Avropada ilk dəfə identifikasiya olunmuşdur;

 

İlk dəfə olaraq tomat bitkisində Tomato yellow leaf curl virus (TYLCV) identifikasiya edilmiş virus izolyatı KY412552 qeydiyyat nömrəsi altında GenBank-a yerləşdirilmişdir. Virus genomunun RdRp və Nib-zülallarının C-sonluğuna və kapsid örtük CP-zülalın N-sonluğuna spesifik praymer cütləri ilə sintez olunmuş  amplifikasiya məhsullarının sekvens analizləri nəticəsində ilk dəfə olaraq yemiş (Cucumis melo L.) bitkisində Potivirus ailəsinə aid Watermelon mosaic virus (WMV) identifikasiya edilmişdir (Genbank-da qeydiyyat nömrələri MG964114-MG964228). Eyni zamanda, WMV izolyatlarında G2/G1 qruplararası  rekombinasiyanın olması müəyyən edilmişdir.

Elmi əsərlərinin adları

Monoqrafiyalar:

1.     Əliyev C.Ə., Hüseynova İ.M., Quliyev N.M., Babayev H.Q. (2019) C3 və C4 bitkilərin quraqlıq stresinə fizioloji-biokimyəvi adaptasiyası. Bakı: Elm, 248 səh.

2.     Əliyev C.Ə., Balakişiyeva G.Ş, Məmmədov Ə.Ç, Danet J.-L., Foissac X., Hüseynova İ.M. (2015) Azərbaycanda yayılan fitoplazmaların genetik müxtəlifliyi. Bakı: Elm, 150 səh.

3.     Гусейнова И.М., Сулейманов С.Ю., Алиев Д.А. (2009) Регуляция синтеза и сборки пигмент-белковых комплексов пшеницы. М.: Наука, 162 c.

4.     Сулейманов С.Ю., Гусейнова И.М., Алиев Д.А. (2009) Структурно-молекулярная организация пигмент-белковых комплексов высших растений. Баку: Элм, 179 c.

Kitab fəsilləri:

5.     Gurbanova U.A., Allahverdiyev T.I., Babayev H.G., Bayramov S.M., Huseynova I.M. (2020) Interaction of Photosynthesis, Productivity, and Environment. Photosynthesis, productivity and environmental stress. Springer, pp. 273-314.

6.     Rustamova S.M., Suleymanova Z.J., Isgandarova T.Y., Zulfugarova S.T., Mammadov A.C., Huseynova I.M. (2019) Identification of Stress Responsive Genes by Using Molecular Markers to Develop Tolerance in Wheat. Wheat Production in Changing Environments. Springer, pp.421-442.

7.     Huseynova I.M., Allahverdiyev T.I., Babayev H.G., Aliyeva D.R., Rustamova S.M., Aliyev J.A. (2015) Wheat: approaches to improve under water stress. Water Stress and Crop Plants: A Sustainable Approach, John Wiley, UK, pp. 506-542.

8.     Huseynova IM, Rustamova SM, Guliyeva FB, Aliyev JA (2015) Wheat Rusts in Azerbaijan: Effective Genes for Resistance. In: Advances in Environmental Research (ed. Justin A. Daniels). Nova Science Publishers, V. 44: 193-220

9.     Huseynova I.M., Rustamova S.M., Aliyeva D.R., Babayev H.G., Aliyev J.A. (2015) Photosynthesis, Antioxidant Protection and Drought Tolerance in Plants. Drought Tolerance in Plants, Physiology and Biochemistry. Springer, V. 1, pp. 349-378.

10. Huseynova I.M., Sultanova N.F., Mamedov A. Ch., Suleymanov S.Y., Aliyev J.A. (2014) Biotic stress and crop improvement. In: Improvement of Crops in the Era of Climatic Changes (Ahmad, P., Wani, M.R., Azooz, M.M., Tran, L.-S.P., eds.), Springer, V.2, XVII, Chapter IV, pp. 91-121.

11. Huseynova I.M., Aliyev J.A. (2014) Genotypic variation for drought tolerance in wheat plants. In: Improvement of Crops in the Era of Climatic Changes (Ahmad, P., Wani, M.R., Azooz, M.M., Tran, L.-S.P., eds.), Springer, V.2, XVII, Chapter VI, pp. 151-171.

12. Huseynova I.M., Aliyeva D.R., Aliyev J.A. (2013) Plant responses to stresses: role the ascorbate peroxidase in the antioxidant protection. In: “Peroxidases: Biochamical charcateristics, functions and potential applications (eds. by Lucas Bogaert and Noah Coppens)”, Nova Science Publishers, Chapter VI, pp. 141-158.

13. Huseynova I.M., Bayramova K.H., Suleymanov S.Y., Aliyev J.A. (2013) Free Radicals and Role of Antioxidant Enzymes on Ionizing Radiation Resistance in Zygophyllum fabago, Phragmites australis, Argusia sibirica L. and Eleagnus caspica Plants. In: Handbook on Reactive Oxygen Species (ROS): Formation Mechanisms, Physiological Roles and Common Harmful Effects (Eds. by Masa Suzuki and Shinji Yamamoto), Nova Science Publisher, Chapter 17, p.325-336.

14. Huseynova I.M., Rustamova S.M., Suleymanov S. Y., Aliyev J.A. (2012) Biochemical and molecular aspects of drought tolerance in wheat Triticum L. genotypes. (M. Ashraf et al., eds.), Crop Production for Agricultural Improvement, Springer, Part 2, pp. 443-476.

Məqalələr:

15. Rustamova S.M, Shrestha A., Naz A. A., Huseynova I.M. (2020) Expression profiling of DREB1 and evaluation of vegetation indices in contrasting wheat genotypes exposed to drought stress. Plant Gene  (in press).

16. Aliyeva D.R., Aydinli L.M., Pashayeva A.N., Zulfugarov I.S., Huseynova I.M. (2020) Dynamic response of the photosynthetic machinery and antioxidant status of two bread wheat genotypes to drought stress followed by re-watering. Photosynthetica (in press).

17. Forgia M., Isgandarli E., Aghayeva D.N.,
Huseynova İ., Turina M. (2020) Virome characterization of Cryphonectria parasitica isolates from Azerbaijan unveiled a new mymonavirus and a putative new RNA virus
unrelated to described viral sequences. Virology (in press).

18. Mammadov E.R., Mustafayev N.Sh., Mammadov A.Ch., Hasanov A.B., Huseynova I.M. (2020) Population-genetic and comparative interpopulation studies of Azerbaijan population based on the 15 autosomal STR markers. Gene, V.753, https://doi.org/10.1016/j.gene.2020.144804.

19. Aliyeva D.R., Aydinli L.M., Zulfugarov I.S., Huseynova I.M. (2020) Diurnal changes of the ascorbate-glutathione cycle components in wheat genotypes exposed to drought. Functional Plant Biology https://doi.org/10.1071/FP19375

20. Aliyeva N.K., Aliyeva D.R., Suleymanov S.Y., Rzayev F.H., Gasimov E.K., Huseynova I.M. (2020) Biochemical properties and ultrastructure of mesophyll and bundle sheath thylakoids from maize (Zea mays) chloroplasts. Functional Plant Biology.  https://doi.org/10.1071/FP20004

21. Sultanova N., Bayramova N., Aliyeva D., Rastgou M., Huseynova I. (2019) Induced changes in metabolic constituents of grapevine (Vitis vinifera L.) leaves infected with grapevine leafroll-associated virus-3. Physiological and Molecular Plant Pathology, V.106, p. 57-63.

22. Voloshin R., Brady N.G., Zharmukhamedov S.K., Feyziyev Y.M., Huseynova I.M., Najafpour M.M., Shen J.R., Veziroglu T.N., Bruce B.D., Allakhverdiev S.I. (2019) Influence of osmolytes on the stability of thylakoid-based dye sensitized solar cells”.  International Journal of  Energy Research, V.43(14), p. 8878-8889.

23. Jahangirov A.A., Allahverdiyev T.İ., Talai J.M., Huseynova I.M. (2019) Study of remobilization of winter bread wheat (Triticum aestivum L.) under rainfed conditions. Applied Ecology and Environmental Research, 17(3), p. 6981-6987.

24. Musazade E., Voloshin R., Brady N., Mondal J., Atashova S., Zharmukhamedov S.K., Huseynova I., Ramakrishna S., Najafpour M.M., Jian-Ren Shen J.-R., Bruce B.D., Allakhverdiev S.I. (2018) Biohybrid solar cells: Fundamentals, progress, and challenges. Journal of Photochemistry and Photobiology C: Photochemistry Reviews, V.35, p. 134–156.

25. Huseynova I.M., Mirzayeva S.M., Sultanova N.F., Aliyeva D.R., Mustafayev N.Sh., Aliyev J.A. (2018) Virus-induced changes in photosynthetic parameters and peroxidase isoenzyme contents in tomato (Solanum lycopersicum L.) plants. Photosynthetica, Springer, V. 56, No 3, p. 841-850.

26. Desbiez C., Verdin E., Moury B., Lecoq H., Millot P., Wipf-Scheibel C., Mirzayeva S., Sultanova N., Balakishiyeva G., Mammadov A., Kheyr-Pour A., Huseynova I. (2018) Prevalence and molecular diversity of the main viruses infecting Cucurbit and Solanaceous crops in Azerbaijan. European Journal of Plant Pathology, V. 153(2), p. 359-369.

27. Balakishiyeva G., Bayramova J., Mammadov A., Salar P., Danet J. L., Ember I., Huseynova I.  (2018) Important genetic diversity of ‘Candidatus Phytoplasma solani’ related strains associated with Bois noir grapevine yellows and planthoppers in Azerbaijan. European Journal of Plant Pathology, V. 151 (4), 937-946.

28. Verdin E., Desbiez C., Wipf-Scheibel C., Gognalons P., Kheyr-Pour A., Gronenborn B., Mirzayeva S., Sultanova N., Mammadov A., Huseynova I. (2018) First report of tomato yellow leaf curl virus infecting tomato in Azerbaijan. Journal of Plant Pathology, Springer, p.1-1.

29. Allahverdiyev T., Jahangirov A., Talai J., Huseynova İ. (2018) Dry matter remobilization, yield and yield components of durum (Triticum durum Desf.) and bread (Triticum aestivum L.) wheat genotypes under drought stress. Pakistan Journal of Botany, v. 50 (5), p. 1745-1751.

30. Allahverdiyev T.İ, Talai J.M., Huseynova İ.M. (2018) Adaptive changes in physiological traits of wheat genotypes under water deficit conditions. Applied Ecology and Environmental Research, v.16(1), p. 791-806.

31. Musazade E., Voloshin R., Brady N., Mondal J., Atashova S., Zharmukhamedov S.K., Huseynova I., Ramakrishna S., Najafpour M.M., Jian-Ren Shen J.-R., Bruce B.D., Allakhverdiev S.I. (2018) Biohybrid solar cells: Fundamentals, progress, and challenges. Journal of Photochemistry and Photobiology C: Photochemistry Reviews, V.35, p. 134–156

32. Jahangirov A.A., Jahangirov A.A., Hamidov H. N., Huseynova I.M. (2017) The study of the sum of active temperatures affecting autumn bread (Triticum aestivum L.) wheat under dry rainfed conditions.  Ekin Journal of Crop Breeding and Genetics, V. 3(2):53-59.

33. Maharramova E., Huseynova I., Kolbaia S., Gruenstaeudl M., Borsch T., Muller L. (2018) Phylogeography and population genetics of the riparian relict tree Pterocarya fraxinifolia (Juglandaceae) in the South Caucasus. J. of Systematics and Biodiversity, V. 16(1), p.14-27.

34. Huseynova I., Balakishiyeva G., Aliyeva D., Gurbanova U., Bayramova J., Mustafayev N. and Aliyev J. (2017) Changes in the activities of metabolic enzymes and antioxidant defense system in 'Candidatus phytoplasma solani' infected pepper (Capsicum annuum L.) plants. Net Journal of Agricultural Science, V. 5(2), p. 58-65.

35. Allahverdiyev T., Huseynova I. (2017) Influence of water deficit on photosynthetic activity, dry matter partitioning and grain yield of different durum and bread wheat genotypes. Cereal research communications, V. 45(3), pp. 432–441.

36. Huseynova İ.M., Allakhverdiev S.İ., Govindjee (2016) Jalal A. Aliyev (1928–2016): a great scientist, a great teacher and a great human being (Tribute). Photosynthesis Reserch, V. 128(3), pp. 219-22.

37. Huseynova I.M., Rustamova S.M., Suleymanov S.Y., Aliyeva D.R., Aliyev J.A. (2016) Drought-induced changes in photosynthetic apparatus and antioxidant components of wheat (Triticum durum Desf.) varieties. Photosynthesis Research, V.130(1), pp. 215–223.

38. Balakishiyeva G., Mamedov A., Foissac X., Huseynova I. and Aliyev J. (2016) First Report of Grapevine ‘Bois noir’ in Azerbaijan. Plant Disease, V.100, N.12, p. 2522. 

39. Huseynova  I.M., Aliyeva D. R., Mammadov A. Ch., Aliyev J.A. (2015) Hydrogen peroxide generation and antioxidant enzyme activities in the leaves and roots of wheat cultivars subjected to long-term soil drought stress. Photosynthesis Research, V. 125, p.279-289.

40. Huseynova I.M., Rustamova S.M., Nasrullayeva M. Y., Aliyev J. A. (2015) Screening of barley genotypes for drought tolerance using molecular markers.  International Journal of Plant Research.  Vol. 1, No. 3, pp. 88-92.

41. Huseynova I.M., Rustamova S.M., Guliyeva F.B., Aliyev J.A. (2015) Evaluation of winter wheat varieties for resistance to yellow and brown leaf rust in Azerbaijan. Global Journal for Research Analysis, V.4 (1), p.5-9.

42. Huseynova I.M., Aliyeva D.R., Aliyev J.A. (2014) Subcellular localization and responses of superoxide dismutase isoforms in local wheat varieties subjected to continuous soil drought. Plant Physiology and Biochemistry, V.81, p.54-60.

43. Grigoras I., del Cueto Ginzo A.I., Martin D.P., Varsani A., Romero J., Mammadov A.Ch., Huseynova I.M., Aliyev J.A., Kheyr Pour A., Huss H., Ziebell H., Timchenko T., Vetten H.-J. and Gronenborn B. (2014) Genome complexity and evidence of recombination and reassortment in Nanoviruses from Europe. J. of General Virology, V. 95(5), p.  1178-1191.

44. Huseynova I.M., Sultanova N.F., Aliyev J.A. (2014) Histochemical visualization of ROS and antioxidant response to viral infections of vegetable crops grown in Azerbaijan. Plant Physiology and Biochemistry, V.81, p.26-35.

45. Allakhverdiev S.I., Huseynova I.M., Govindjee.  (2013) International conference on ‘‘Photosynthesis Research for Sustainability-2013: in honor of Jalal A. Aliyev’’, held during June 5–9, 2013, Baku, Azerbaijan. Photosynthesis Research, V.118(3): 297-307.

46. Huseynova I.M., Guliyeva F.B., Rustamova S.M. and Aliyev J.A. (2013) PCR-based molecular markers linked to the leaf rust resistance gene Lr19 in different bread wheat cultivars.  Advances in Biological Chemistry, V.3 N 1, p. 153-158.

47. Babayev H.G., Bayramov Sh. M., Mehvaliyeva U. A., Aliyeva M. N., Guliyev N. M., Huseynova I. M. and Aliyev J. A. (2013) Activities of C4-photosynthetic enzymes in different wheat genotypes under continuous soil drought conditions. Journal of Biochemistry Research, V.1, p.7-16.

48. Huseynova I.M., Aliyev J.A. (2013) The prospects of the establishment and development of bioethics science in Azerbaijan. US-China Education Review B, V.3, N 7, p.529-537.

49. Huseynova I.M., Rustamova S.M., Mammadov A.Ch. (2013) Identification of Dreb 1 genes involved in drought tolerance in wheat (Triticum L.). Proceedings of the 15th International Congress on Photosynthesis. Beijing, China, 2011. In: Photosynthesis Research for Food, Fuel and Future (eds. by Tingyun Kuang, Congming Lu and Lixin Zhang), Springer, pp. 552- 555.

50. Rustamova S.M., Babayev H.G., Suleymanov S.Y., Huseynova I.M.  (2013) Antioxidant defense system and photochemical characteristics of chloroplasts in wheat genotypes subjected to water stress. Proceedings of the 15th International Congress on Photosynthesis. Beijing, China, 2011. In: Photosynthesis Research for Food, Fuel and Future (eds. by Tingyun Kuang, Congming Lu and Lixin Zhang), Springer, pp. 568- 571.

51. Suleymanov S.Y., Bayramova K.H., Rustamova S.M., Maharramova E. H., Huseynova I.M. (2013) Antioxidant enzymes and functional state of PS II in plants grown under various radium (226Ra) concentrations. Proceedings of the 15th International Congress on Photosynthesis. Beijing, China, 2011. In: Photosynthesis Research for Food, Fuel and Future (eds. by Tingyun Kuang, Congming Lu and Lixin Zhang), Springer, pp. 560- 563.

52. Huseynova I.M., Mammadov A.Ch., Sultanova N.F. (2013) Detection of tomato yellow leaf curl virus in Azerbaijan and partial characterization of biochemical properties of naturally infected plants. Proceedings of the 15th International Congress on Photosynthesis. Beijing, China, 2011. In: Photosynthesis Research for Food, Fuel and Future (eds. by Tingyun Kuang, Congming Lu and Lixin Zhang), Springer, pp. 562- 565.

53. Huseynova I.M. (2012) Photosynthetic characteristics and enzymatic antioxidant capacity of leaves from wheat cultivars exposed to drought. BBA – Bioenergetics, V. 1817 p. 1516–1523.

54. Allakhverdiev S.I., Huseynova İ.M., Govindjee. (2012) International Conference on “Photosynthesis Research for Sustainability-2011”, July 24–30, 2011, Baku, Azerbaijan. Photosynthesis Research, V. 110, N 3, p. 205-212.

55. Huseynova I.M., Aliyev J.A. (2012) Evaluation of free radicals and antioxidant properties of virus infected food crops in Azerbaijan. Journal of Life Sciences, V. 6, pp. 1307-1316.

56. Гусейнова И.М., Сулейманов С.Ю., Рустамова С.М., Алиев Д.А. (2009) Индуцированные засухой изменения в фотосинтетических мембранах различных генотипов пшеницы Triticum aestivum L. Биохимия, Т. 74, Вып. 8, С. 1109 – 1116.

57. Huseynova I.M., Suleymanov S.Y. (2008) The synthesis of thylakoid membrane proteins in wheat plants under salt stress. Proceedings of the 14th International Congress of Photosynthesis, Glasgow, Scotland, 2007. In: Photosynthesis. Energy from Sun, V.II, pp.1577-1580.

58. Huseynova I.M., Suleymanov S.Y., Aliyev J.A.   (2007) Structural-functional state of thylakoid membranes of wheat genotypes under water stress.  Biochimica et Biophysica Acta (BBA), v.1767, issue 6, p.869-875.

59. Гусейнова И.М., Сулейманов С.Ю., Алиев Д.А. (2006) Белковый состав и нативное состояние пигментов тилакоидных мембран генотипов пшеницы различной толерантности к водному стрессу. Биохимия, .71, вып.2, с.223-228.

60. Guseinova I.M., Suleimanov S.Y., Aliyev J.A (2005) The effect of noflurazon on protein composition and chlorophyll organization in pigment-protein complex of photosystem II. Photosynthesis Research, V.84, No 1-3, p.71-76.

61. Suleimanov S.Y., Guseynova I.M., Aliyev J.A. (2005) Effect of water deficit on the thylakoid membrane of two wheat cultivars. Proceedings of the 13th International Congress of Photosynthesis, Montreal, Canada, 2004. In: “Photosynthesis: Fundamental Aspects to Global Perspectives” (eds. by A. van der Est and D.Bruce), Alliance Communications Group, Lawrence, Kansas, v.2, Pp.959-961.

62. Гусейнова И.М., Сулейманов С.Ю., Алиев Д.А. (2004) Сборка пигмент-белковых комплексов в каротиноид-дефицитных мембранах пластид из проростков пшеницы, обработанных норфлуразоном. Биохимия, Т.69, Вып.6, С. 651–657.

63. Алиев Д.А., Гусейнова И.М., Сулейманов С.Ю., Зулфугаров И.С. (2001) Светоиндуцированный биогенез хлорофилл-белковых комплексов в развивающихся тилакоидах пшеницы. Биохимия, Т.66, № 1, С.610-616

64. Guseinova I.M., Suleimanov S.Yu., Aliev J.A. (2001) Regulation of chlorophyll-protein complex formation and assembly in wheat thylakoid membrane. Journal of Biochemistry and Molecular Biology, V. 34, No 6, p. 496-501.

65. Guseinova I.M., Suleimanov S.Yu., Zulfugarov I.S., Aliev J.A. (2000) Assembly of the light-harvesting complexes during plastid development. Journal of Fluorescence, V.10, No.3, p.255-259.

66. Suleimanov S.Yu., Guseinova I.M., Novruzova S.N., Aliev J.A. (1998) Assembly of functional components of chloroplast thylakoid membranes in intermittent light.  Proceedings of the XIth International Congress on Photosynthesis, Budapest, Hungary, 1998. In: “Photosynthesis: Mechanisms and Effects” (ed. by G. Garab), Kluwer Academic Publishers, Dordrecht, Boston, London, V.IV, p. 3171-3174.

67. Aliev J.A., Suleimanov S.Yu., Guseinova I.M., Ismailov M.A., Asadov A.A.  (1993) Effect of specific translation inhibitors on polypeptide composition and spectral characteristics of wheat thylakoid membranes. Photosynthetica, V. 29: 361-367.

68.  Алиев Д.А., Сулейманов С.Ю., Гусейнова И.М., Асадов А.А., Исмайлов М.А. (1992) Действие специфических ингибиторов трансляции на полипептидный состав и спектральные свойства хлоропластов пшеницы. Биохимия, Т. 57, с.679-686.

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü

Fotosintez Tədqiqatları üzrə Beynəlxalq Cəmiyyətin üzvü;

Avropa Bitki Biologiyası Сəmiyyəti  Federasiyasının  (FESPB) Azərbaycan bölməsinin üzvü;

Avropa Biokimyaçılar Сəmiyyəti  Federasiyasının (FEBS) üzvü;

YUNESKO yanında “Bioetika, elmi biliklərin və texnologiyanın etikası” üzrə Milli Komitənin səlahiyyətli  nümayəndəsinin müavini;

Azərbaycan Biokimyaçılar və Molekulyar Bioloqlar Cəmiyətinin Rəyasət Heyətinin üzvü;

Azərbaycan Bitki Fizioloqları Cəmiyyətinin üzvü.

Pedaqoji fəaliyyəti

AMEA Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun magistraturasında ixtisas kurslarını tədris edir, 5 magistr dissertasiyasına rəhbəlik etmişdir.

Bakı Dövlət Universiteti Biologiya fakültəsi Molekulyar biologiya və biotexnologiya kafedrasının professorudur. Rəhbərliyi ilə 30 magistr dissertasiyası müdafiə olunmuşdur. 

Digər fəaliyyəti

AMEA Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun Elmi şurasının sədri

 AMEA  Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun nəzdində fəaliyyət göstərən Müdafiə Şurasının sədri

AMEA Botanika İnstitutunun Elmi Şurasının üzvü. 

“Həyat Elmləri və Biotibb” jurnalının baş redaktorunun müavini;

AMEA  Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun Elmi əsərləri jurnalının baş redaktoru

Təltif və mükafatları

AMEA-nın Fəxri fərmanı (2006, 2010, 2015, 2020);

AMEA-nın Həsən bəy Zərdabi mükafatı (2014); 

“Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi (1918-2018)” yubiley medalı (2019)

“Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi (1919-2019)” Azərbaycan Respublikasının yubiley medalı (2019)

İş yeri və ünvanı

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyəti, AZ1001, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., İstiqlaliyyət küçəsi, 30

 

Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutu, AZ1073, Azərbaycan Respublikası, Bakı ş., İzzət Nəbiyev küç., 11

 

 

 

Vəzifəsi

   

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının vitse -prezidenti

Biologiya və Tibb Elmləri Bölməsinin sədri

Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun direktoru

Xidməti tel.

(+994 12) 4922835

(+994 12) 5381164 

 

 

 

 

 

   
     

Mobil tel.

(+994 50) 3541606 

Ev tel.

(+994 12) 5102433 

Faks

(+994 12) 5102433 

Elektron poçtu

irada.huseynova@science.az

imbb@science.az

i_guseinova@mail.ru