Anadan olduğu yer

Azərbaycan Respublikası, Ağcabədi şəhəri

Təvəllüdü

13.07.1963

Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi

Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) Dövlət Universiteti

Elmi dərəcəsi

Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru

Elmi rütbəsi

Dosent

Namizədlik dissertasiyasının ixtisas şifri, ixtisasın adı və mövzusu

2406.01, 2426.01

Biofizika, Ekologiya

Yüksəlmiş qamma radiasiya fonu və UB-B şüalanmanın bitkilərə bəzi təsir effektləri

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

53

Xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

-

Beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

-

Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı

-

Kadr hazırlığı:

-          fəlsəfə doktorlarının sayı

Magistr dissertasiyasına rəhbərlik

Əsas elmi nailiyyətləri

Bir sıra insan, heyvan və bitki xəstəliklərinin immunodiaqnostikası üçün, immunoferment metodunu (ELİSA) tətbiq etməklə test-sistemlərinin işlənib hazırlanması üzrə tədqiqatlar aparmışdır. RF Səhiyyə Nazirliyinin L.Paster adına Epidemiologiya və Mikrobiologiya  İnstitutunda (St.Peterburq) aparılmış tədqiqat işində bakterial dizenteriya törədicisinin ekspress-diaqnostikası üçün  (Sh.sonne) immunoferment test-diaqnostikumu işləyib hazırlamışdır. O, həmçinin Abşeron ərazisində becərilən üzüm sortlarında parazitlik edən Ps.seringae növünün aşkar edilməsi üçün İFA-diaqnostikumun yaradılmasına nail olmuşdur. 1996-cı ildən başlayaraq kiçik dozalı qamma radiasiyanın bitkilərə təsirinin tədqiqi problemi üzərində çalışmışdır. Bu tədqiqatlarda stres radiasiya şəraitinin təsir effektləri bitkilərin müxtəlif quruluş səviyyələrində, eksperimental biologiyanın müasir metodlarından, o cümlədən RAPD və STR –praymerlərlə aparılan polimeraza zəncir reaksiyasından istifadə edilməklə öyrənilmişdir.  Onun müəllifi və icraçılarından biri olduğu “Abşeron yarımadasının radioaktiv çirklənmiş ərazilərinin monitorinqi üçün yeni bioindikasiya sistemlərinin işlənib hazırlanması” layihəsi 2008-ci ildə ABŞ-ın Mülki tədqiqatların inkişafı Fondu (CRDF) və Azərbaycan Milli Elm Fondunun (ANSF) birgə maliyyələşdirdiyi qranta layiq görülmüşdür. Layihə çərçivəsində Abşeron yarımadasının radioaktiv çirklənmiş sahələrində (fəaliyyətini dayandırmış Ramanı Yod zavodunun ərazisi) yayılmış bitkilərin öyrənilməsi davam etdirilmişdir. Respublikanın bir sıra rayonlarında, əsasən də Abşeron torpaqlarında təbii və süni radionuklidlərin torpaq profili üzrə aktivlikləri təyin edilmiş və onların miqrasiya xüsusiyyətləri müəyyənləşdirilmişdir. Müəyyən edilmişdir ki, bu proses mürəkkəb xarakter daşıyır. Bu tədqiqatların nəticəsi olaraq bəzi rayonların radioekoloji xəritələri tərtib edilmişdir.

Elmi əsərlərinin adları

1. Худавердиева С.Р., Алиев Л.А., Халилов Р.И. Влияние малых доз радиации на биоморфологические особенности растений. Доклады НАН Азербайджана, Серия Экология. 2003, LIX, 5-6.
2. Худавердиева С.Р., Л.А.Алиев, Р.И.Халилов. Растительный покров участков с повышенным радиационным фоном на Апшеронском полуострове. Извест. НАН Азербайджана, Биол. Науки. 2004. №3-4.
3. A.N. Səmədov, S.R. Xudaverdiyeva, M.İ. Moqilyevskaya, E.N. Şamilov Üzümün bakterial xəstəliklərini müəyyən etmək üçün immunodiaqnostik test sistemin yaradılması. AMEA-nın xəbərləri. Biol. elmləri seriyası, 1993, №.1-3,səh. 14-18.
4. Kurbanov M.R., Khudaverdieva S.R., Aliev L.A. Antropogenical and natural radioactive pollution of Apsheron’s environment Материалы XI Международного Симпозиума «Нетрадиционное растениеводство. Эниология. Экология и здоровье», Симферополь, г.Алушта, 2002.
5. Худавердиева С.Р., Алиев Л.А., Халилов Р.И. Изучение эффектов хронического облучения малыми дозами гамма радиации на растениях. Тезисы докладов Научно-практической конференции «Парадигмы современной радиобиологии. Радиационная защита персонала объектов атомной энергетики» материалы научно-практической конференции, Киев, Чернобыль 2004.
6. Худавердиева С.Р., Алиев Л.А., Халилов Р.И. Исследование кинетики окислительно-восстановительных превращений Р700+ в листьях высших растений при УФ-В облучении. XVIII Пущинские чтения по фотосинтезу и Всероссийская конференция «Преобразование энергии света при фотосинтезе» Тезисы докладов, Москва, 2005.
7. Худавердиева С.Р., Курбанов М.Р., Алиев Л.А., Мамедов А.Ч., Халилов Р.И. ПЦР-исследования ядерной ДНК некоторых растений, хронически облученных малыми дозами ионизирующей радиации Докл. АН Азербайджана, Сер. биофизика. 2005, №2.
8. Курбанов М.Р., Худавердиева С.Р. Влияние повышенного гамма радиационного фона на всхожесть семян видов A. pseudoalhagi, E. angustifolia, Zygophyllum и некоторых других растений. Материалы Международной конференции «Биологические эффекты малых доз ионизирующей радиации и радиоактивных загрязнений среды», Сыктывкар, 2006.
9. Худавердиева С.Р., Халилов Р.И., Курбанов М.Р., Алиев Л.А. Изучение влияния повышенного естественного радиационного фона на ядерную ДНК видов A.pseudoalhagi, E.angustifolia, Zygophyllum с применением специфичных STR –праймеров микросателлитных локусов AG -110. Материалы V съезда по радиационным исследованиям, Москва, 2006.
10. R.I. Khalilov, S.R. Khudaverdieva, A.A. Garibov The adaptive answers of plants to the influence of small doses radiation factors. Science without borders. Transactions of the International Academy of Science H&E., Innsbruck. 2005/2006 V. 3.
11. R.I. Khalilov, S.R. Khudaverdieva. Use of EPR Spectra and PCR patterns of plants in bioindication of radioactive contamination . 2nd International Biophysics Congress and Biotechnology at GAP and the 21st National Biophysics Congress, Turkey, www.ibc2009.org/oral.pdf. 2009.
12. Abdullayev M.A., Khudaverdiyeva S.R. Distribution and migration of natural and artifical radionuclides in biogeocenoses of Absheron (on the example of Sabunchu region). Journal of Radiation Research, vol. 2, N2, Baku, 2015, pp. 32-39.
13. S.R.Khudaverdiyeva, A.Ch.Mammadov, I.M.Huseynova. Damage and Repair of the Genome: Universal and Plant specific Mechanisms (Review). Transactions of the Institute of Molecular Biology and Biotechnologies, ANAS, 2017, vol. 1, p.153-166
14. S.R. Khudaverdiyeva, A.Ch. Mammadov, I.M.Huseynova. Molecular Marker Technology – Current State And Prospective Directions (Review). Известия НАНА (серия биол. и мед. науки), 2018, vol. 73, No2, p.75-90

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü

Azərbaycan Biofizika və Biokimya cəmiyyətlərinin üzvü

Pedaqoji fəaliyyəti

Xəzər Universitetində Molekulyar Biologiyanın əsasları, Molekulyar və Hüceyrə Biologiyası, İnsan və Heyvan Fiziologiyası və s. fənlərin tədrisi.

2016-cı ildən AMEA-nın Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun magistraturasında Tibbi Biotexnologiya və Molekulyar İmmunologiya fənlərinin tədrisi.

Digər fəaliyyəti

AR Təhsil Nazirliyinin orta məktəblər üçün nəşrə hazırladığı biologiya dərsliklərinin qiymətləndirilməsi üzrə ekspert fəaliyyəti.

Abituriyentlərin biliklərinin yoxlanılması (DİM tərəfindən keçirilən) üçün nəzarət-qiymətləndirmə materiallarının hazırlanması və ekspertizası üzrə fəaliyyət.

Təltif və mükafatları

-

İş yeri və ünvanı

AMEA Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutu, AZ1073, Bakı ş. İzzət Nəbiyev küçəsi 11

Vəzifəsi

Aparıcı elmi işçi

Xidməti tel.

(+994)12 5382270 (1119)

Mobil tel.

(+994)517187813

(+994)707187813

Ev tel.

-

Faks

(+994 12) 5102433 

Elektron poçtu

x.r.seadet3iaea@gmail.com

s.khudaverdiyeva@imbb.science.az